Mùa ruốc ở biển Phan Thiết

 Tháng Giêng, ruốc (tép biển) từ ngoài khơi đi theo đàn vào gần bờ Phan Thiết, ngư dân địa phương ra đánh bắt, mỗi người hơn 100 kg một ngày.

Mấy hôm nay, vào buổi sáng, biển Phan Thiết sóng êm. Khu vực từ bãi đá Ông Địa đến vịnh Mũi Né, ruốc vào dày. Ông Trần Văn Thanh, 59 tuổi (ở phường Hàm Tiến) cùng anh em ngư dân làng chài Rạng đi đánh ruốc. Thức dậy lúc 5h, sau khi ăn sáng, uống trà, họ kéo nhau ra biển cách Mũi Né 3 km, bắt đầu hành nghề. Ruốc liên tục được ngư dân đưa vào bãi, rũ lưới, bỏ vào giỏ bán.

Ông Trần Văn Thanh (bên phải) cùng đồng nghiệp đưa ruốc vào bờ Rạng. Ảnh: Việt Quốc

Trong buổi sáng, ông Thanh cùng đồng nghiệp đánh được hơn 3 tạ (300 kg). Cứ đầy hai giỏ (mỗi giỏ hơn 30 kg), ông Thanh bán ngay cho thương lái, rồi tiếp tục dò ruốc, thả lưới xăm, kéo vào bờ. "Mấy ngày rồi nước êm, ruốc vào rất nhiều, mình phải tranh thủ đánh cho kịp", ông Thanh nói.

Dụng cụ đánh ruốc của ngư dân nơi đây là tấm lưới xăm, dài chừng 50 m, hai đầu có gắn các thanh tre nhỏ để gấp xếp lưới cho thuận tiện. Cứ mỗi lưới có hai người cùng đánh.

Đánh ruốc không phải như đánh cá, bởi con ruốc rất nhạy, di chuyển theo đàn rất nhanh. Trước khi đánh, ngư dân vác lưới chạy bộ dọc bờ biển. Hễ thấy có những chòm nước xậm màu, họ đoán ruốc đang vào. Sau đó, người đánh ruốc phải lội xuống nước, cách bờ 10-20 m. "Thấy ruốc nó búng nhảy nhột chân, mình biết chỗ này ruốc dày, sẽ thả lưới ngay", ông Thanh cho hay.

Ngư dân tập trung ra biển đánh ruốc tại khu vực biển Rang, TP Phan Thiết. Ảnh: Việt Quốc

Tấm lưới dài được thả giăng xuống nước nhanh chóng. Hai người hai đầu đi bao lại hình vòng cung. Tấm lưới xăm gom đàn ruốc lại, họ nhanh chóng cuốn chặt miệng lưới, vác lên vai chạy vào bãi cát. Tấm bạt nhựa được trải sẵn trên bãi, ruốc được rũ từ lưới ra tươi rói, búng nhảy.

Hôm đó ông Lê Văn Trí, 43 tuổi và người làm chung đánh được hơn 200 kg. Họ bán tại bến với giá 10.000 đồng một kg, được hơn 2 triệu. Chia nhau, mỗi người trong buổi sáng cũng kiếm được hơn một triệu. "Sau Tết, ruốc vào nhiều, anh em chúng tôi có nguồn thu nhập ngon, cũng mừng lắm", ông Trí cho hay.

Theo ông Trí, ở Phan Thiết ruốc thường xuất hiện trước hoặc sau Tết, có năm chậm hơn cuối tháng Giêng mới vào. Năm nay, ruốc vào đúng mùa sau khi gió êm. Thời gian này, ruốc vào nhiều nhưng vẫn chưa rộ như những năm trước đó. Mùa ruốc chỉ kéo dài chừng nửa tháng rồi kết thúc.

Ruốc vừa được giũ ra khỏi lưới chuẩn bị bán cho thương lái trên biển Phan Thiết. Ảnh: Việt Quốc

Ruốc sau khi đánh được các thương lái mua tại bến, hoặc ngư dân chở đến bán tại các cơ sở làm mắm ruốc bán. Hiện ruốc bán sỉ có giá 10.000 đồng, còn bán lẻ tại chợ 15.000-20.000 đồng mỗi kg. Một số ngư dân làng chài Rạng còn tự mang về nhà để phơi khô, trữ để bán dần cho các mối hàng ở xa, giá 100.000 đồng mỗi kg.

Ruốc được dùng để ăn tươi (xào, nấu canh rau...), phơi khô hoặc làm mắm ruốc, một đặc sản bên cạnh nước mắm ở vùng biển Phan Thiết.