Thứ Năm, 2 tháng 2, 2023

ChatGPT đạt 100 triệu người dùng, ra bản thu phí

Số người dùng ChatGPT được cho là cán mốc 100 triệu, trong khi bản Plus với giá 20 USD/tháng cũng bắt đầu được triển khai.

Theo thống kê của ngân hàng đầu tư UBS, dựa trên dữ liệu từ Similar Web, ChatGPT, được OpenAI công bố cuối tháng 11/2022, thu hút 57 triệu người dùng sau một tháng ra mắt. Tính đến 31/1, siêu AI đã đạt 100 triệu người dùng. Trung bình mỗi ngày trong tháng 1, nó có 13 triệu người truy cập.

Reuters dẫn thống kê của Sensor Tower cho thấy nền tảng video ngắn TikTok cần 9 tháng sau khi phát hành toàn cầu để đạt 100 triệu người dùng, trong khi Instagram mất tới 2,5 năm, còn ứng dụng dịch Google Translate là 6,5 năm.

"Trong 20 năm theo dõi không gian Internet, đây là ứng dụng dành cho người dùng đạt tốc độ tăng trưởng cao nhất chúng tôi ghi nhận được. Thật phi thường", nhà phân tích Lloyd Walmsley của UBS nói với CBS MoneyWatch.

Giao diện ChatGPT. Ảnh: Bảo Lâm

ChatGPT hiện được phát hành miễn phí, nhưng mới chỉ cho đăng ký tài khoản tại Mỹ, Canada và một số thị trường khác. Dữ liệu mà AI này sử dụng cũng chỉ được cập nhật tới năm 2021. Tuy nhiên, giới phân tích nhận định sự lan truyền của ChatGPT sẽ giúp OpenAI có lợi thế tiên phong so với các công ty AI khác. Việc tương tác với người dùng là nguồn dữ liệu giá trị để giúp huấn luyện chatbot.

Ngày 2/2, OpenAI tung ra gói đăng ký 20 USD/tháng cho phiên bản ChatGPT Plus, cung cấp cho người dùng dịch vụ ổn định hơn, nhanh hơn cùng các tính năng tiên tiến so với bản miễn phí.

Hiện ChatGPT Plus chỉ dành cho người dùng tại Mỹ và phải đăng ký trong danh sách chờ. Tháng trước, nhà phát triển cũng hé lộ về ChatGPT Professional, phiên bản cao cấp dành cho doanh nghiệp.

ChatGPT là ứng dụng AI được phát triển từ mô hình GPT-3.5, được đào tạo để đưa ra câu trả lời giống một cuộc trò chuyện với người thật. Dù hoạt động miễn phí, người sử dụng cần có tài khoản trên nền tảng của OpenAI. Dịch vụ chưa hỗ trợ mở tài khoản ở Việt Nam nhưng đã gây sốt thời gian qua. Người dùng trong nước muốn trải nghiệm phải sử dụng mạng riêng ảo (VPN), thuê số điện thoại nước ngoài với giá khoảng một USD, dùng thẻ thanh toán quốc tế để đăng ký, hoặc mua tài khoản từ người khác.

Nhiều nhà xuất bản cấm sản phẩm ChatGPT trong bài báo khoa học

Trước lo ngại về liêm chính khoa học, các tạp chí thuộc hệ thống Springer Nature hay Science điều chỉnh quy định nộp bài, yêu cầu không được đưa các ứng dụng AI như ChatGPT vào danh sách tác giả.

Trong vòng chưa đầy 2 tháng, ChatGPT (Generative Pretraining Transformer) trở thành hiện tượng gây sốt toàn cầu. Đây là ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển bằng kỹ thuật học tăng cường, được đào tạo để đưa ra câu trả lời giống một cuộc trò chuyện với người thật. Siêu AI được cung cấp bởi nhà phát triển OpenAI, có thể làm thơ, viết code và trả lời nhiều vấn đề phức tạp từ tổng hợp tin tức đến triết học.

Trước sự bùng nổ với hàng triệu người dùng trên thế giới, nhiều nhà xuất bản thể hiện lo ngại ảnh hưởng của Chatbot AI này trong khoa học và học thuật. Trong động thái mới đây, Science đã cập nhật chính sách xuất bản mới, cho biết cấm các tác giả đưa vào bài báo khoa học những đoạn văn, biểu đồ, hình ảnh là sản phẩm của ChatGPT và các ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Các ứng dụng này cũng không được phép đứng tên tác giả bài báo. Tạp chí Science cho biết việc vi phạm quy định này cũng bị xem là hành vi vi phạm liêm chính khoa học nghiêm trọng tương tự chỉnh sửa kết quả hay đạo văn.

Chatbot trí tuệ nhân tạo, ChatGPT ra mắt cuối tháng 11/2022. Ảnh: Shutterstock

Tổng biên tập tạp chí Science Holden Thorp cho biết, có những tác động nghiêm trọng từ các công cụ trí tuệ nhân tạo như ChatGPT sẽ thay đổi giáo dục như thế nào khi chúng có thể viết các bài luận cho sinh viên, giải đáp thắc mắc y học, tóm tắt nghiên cứu. Đáng ngại hơn là những ảnh hưởng trong việc viết bài báo khoa học khi chat GPT có thể tạo tóm tắt nghiên cứu đủ tốt khiến các nhà khoa học cũng khó phát hiện đó là "tin giả".

GS Thorp nhận định "ChatGPT rất thú vị nhưng không thể trở thành tác giả bài báo". Ông cho hay, từ lâu các nhà khoa học phải cam kết rằng nghiên cứu của mình là "nguyên gốc" (original), không được sao chép từ bất cứ nguồn nào trước khi được chấp nhận xuất bản. Rõ ràng những đoạn văn được tạo tự động từ ChatGPT không phải do các nhà khoa học tự viết. Do đó, tạp chí Science xem đây là một hành động tương tự như đạo văn và vi phạm nghiêm trọng liêm chính học thuật.

Tuy nhiên ông cho rằng để tạo bài báo học thuật đích thực vẫn là một chặng đường dài và những sáng tạo không phải vấn đề mà AI có thể dễ dàng làm được. "Trí tuệ nhân tạo chỉ là công cụ hỗ trợ nghiên cứu, còn sản phẩm khoa học phải đến từ cỗ máy tuyệt vời trong đầu các nhà khoa học", ông cho hay.

Ít ngày trước đó, Nature cùng tất cả tạp chí thuộc nhà xuất bản Springer Nature cũng thông báo điều chỉnh quy định nộp bài, yêu cầu không được đưa các ứng dụng trí tuệ nhân tạo như ChatGPT vào danh sách tác giả. Theo tạp chí danh tiếng này, một trong những tiêu chí để trở thành tác giả bài báo là phải chịu trách nhiệm về công trình, điều mà ChatGPT và các ứng dụng trí tuệ nhân tạo không thể đáp ứng được.

Không thể xem ChatGPT là một tác giả nghiên cứu khoa học

Chia sẻ với VnExpress, TS Lê Duy Tân, giảng viên Khoa CNTT, Đại học Quốc tế, ĐHQG TP HCM, đồng tình với chính sách đưa ra từ tạp chí Science. TS Tân cho biết, thực tế cho thấy có những trường hợp ChatGPT đưa ra những câu trả lời vô nghĩa, hoặc "có vẻ" đúng, nhưng lại hoàn toàn sai. Và ChatGPT không phải là con người nên không thể chịu trách nhiệm cho sự sai sót của mình.

"Các mô hình máy học có độ phức tạp rất cao nên nhà phát triển rất khó để can thiệp nếu kết quả trả về của ChatGPT bị sai", anh nói. TS Tân dẫn thêm, Stack Overflow, trang web hỏi đáp dành cho các lập trình viên chuyên nghiệp, cũng đã cấm các kết quả được tạo ra tự động từ ChatGPT vì nhiều kết quả bị sai lệch. Do đó không thể xem ChatGPT là một tác giả một bài nghiên cứu khoa học.

Tuy nhiên TS Tân tin rằng độ chính xác của ChatGPT sẽ được cải thiện theo thời gian. "Các nhà khoa học nên tận dụng công cụ ChatGPT này để hỗ trợ trong công tác nghiên cứu của mình", anh nói. Ví dụ có thể sử dụng trong cung cấp thông tin về các chủ đề cụ thể trong lĩnh vực nghiên cứu, tổng hợp và phân tích các bộ dữ liệu lớn và giúp thiết kế, lập kế hoạch thí nghiệm. Ngoài ra, ChatGPT còn có khả năng hỗ trợ dịch văn bản nên nhà khoa học có thể tận dụng xuất bản nghiên cứu của mình sang nhiều ngôn ngữ khác nhau một cách nhanh chóng, hiệu quả. Anh nhấn mạnh các nhà khoa học phải là những người đầu tiên thích ứng với những sự thay đổi công nghệ này và sử dụng với mục đích chính đáng.

Giao diện ChatGPT. Ảnh:Bảo Lâm

PGS.TS Nguyễn Đình Quân, Đại học Bách khoa, ĐHQG TP HCM đánh giá đây là ứng dụng minh chứng cho bước ngoặt của nhân loại khi bùng nổ công nghệ AI. Tuy nhiên ChatGPT chỉ là một thuật toán tự tối ưu hóa bằng việc xử lý nhận diện các mẫu dữ liệu có tính lặp lại theo quy luật và không phải là con người có sự sáng tạo riêng. Ứng dụng này không copy nguyên văn nhưng tổng hợp dữ liệu từ nhiều nguồn bằng thuật toán. "Ở một góc độ nào đó cũng như việc tác giả lấy cái có sẵn của người khác để làm của mình, do đó không thể được xem là tác giả bài nghiên cứu khoa học", ông nói.

Mặc dù có những lo ngại về lạm dụng ứng dụng AI trong học thuật, PGS Quân cho hay, chúng không thể thay thế vai trò sáng tạo của những nhà khoa học. Việc dùng AI xào xáo dữ liệu cũng giống một số nhà khoa học chỉ dùng tiểu xảo để "dập khuôn công nghiệp" để làm giàu thành tích cá nhân mà không có đóng góp giá trị thực tế lẫn học thuật. Ông cho biết hoàn toàn có thể phát hiện ra "sản phẩm 'chế biến' bởi AI bởi nó tính lặp lại nhất định, chung chung theo xác suất tối ưu. Vì thế có thể phát hiện được bằng những thuật toán AI khác và hiện nay đã có ý tưởng sử dụng chính AI kiểm soát AI.

PGS Quân đánh giá, ChatGPT sẽ là công cụ tiết kiệm thời gian cho bất kỳ ngành nghề nào nếu được sử dụng đúng cách. Tuy nhiên "sự sáng tạo đích thực sẽ ngày một khẳng định giá trị còn những kết quả có tính xào xáo, pha trộn, chất lượng tầm thường sẽ dần mất chỗ đứng bởi AI làm việc đó tốt hơn nhiều", PGS Quân nói.

Trải nghiệm ChatGPT, TS Vũ Việt Dũng, Viện phát triển và ứng dụng vật liệu âm thanh - chuyên gia nghiên cứu lĩnh vực vật liệu cách âm ghi nhận, đây là công cụ hỗ trợ đắc lực cho học tập, nghiên cứu khi nó có kho dữ liệu vô cùng khổng lồ. Ông cho rằng, ứng dụng giúp những người làm khoa học hiểu thông tin đề tài một cách tổng quát nhất. "Công cụ này hỗ trợ nhà nghiên cứu tìm thông tin, bài báo khoa học nhanh hơn", TS Dũng nhận định. Ngoài ra, ChatGPT giúp nhà khoa học viết code theo ngôn ngữ tính toán với từng lĩnh vực như Matlab, C++, Java... để xử lý vấn đề bằng các mô phỏng, thí nghiệm.

Tuy nhiên, ông Dũng nhận định, dữ liệu được tạo ra bởi chat GPT trong một số trường hợp chưa chính xác hoặc chưa đáng tin cậy bởi mọi người không thể kiểm chứng được độ xác thực của những thông tin mà chúng tạo ra nhờ vào lượng tri thức và dữ liệu khổng lồ mà nó sở hữu trên internet. Đôi khi ChatGPT đưa sai về cú pháp lệnh, câu từ hay nội dung chưa chính xác. "Vì vậy, bạn vẫn là người kiểm duyệt và chỉnh sửa cuối cùng", TS Dũng nói. Nhưng ông thừa nhận ChatGPT có thể khắc phục mỗi ngày và trở thành công cụ đắc lực cho tương lai.

TS Lê Thành Sách, Khoa khoa học kỹ thuật và máy tính, Đại học Bách khoa TP HCM, cho rằng ChatGPT cảnh báo, nếu lạm dụng ChatGPT nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ sẽ lệ thuộc, thụ động trong học tập. "AI gần như làm thay con người trong việc viết văn, làm bài luận... xảy ra vấn đề tiêu cực tạo ra áp lực với giáo viên", TS Sách nói. Theo ông, công cụ nào cũng có mặt tích cực và tiêu cực nên cần sử dụng vào mục đích phù hợp, để nó phục vụ con người.

Ngân hàng nào có lãi suất cao nhất hiện nay?

Sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, lãi suất huy động tại nhiều ngân hàng đã "hạ nhiệt", với mức giảm đồng loạt từ 0,1 - 1%/năm ở các kỳ hạn. Trên biểu lãi chính thức, mức lãi trên 10% hoàn toàn biến mất, cao nhất chỉ khoảng 9,5%/ năm.

Mức lãi cao nhất khoảng 9,5%/ năm ghi nhận được tại các ngân hàng tư nhân quy mô nhỏ như Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công thương (Saigonbank), Ngân hàng TMCP Bản Việt (Vietcapital Bank), Ngân hàng TMCP Đại chúng Việt Nam (PVCombank). Đây cũng là các nhà băng có biến động lãi suất đáng chú ý trong tháng đầu năm.

Saigonbank là ngân hàng có lãi suất giảm mạnh nhất. Cuối năm 2022, lãi tiết kiệm tại ngân hàng này lên tới 10,5%/năm. Tuy nhiên, chỉ qua 1 tháng, sau Tết Nguyên đán, theo biểu lãi suất mới, cao nhất tại ngân hàng này chỉ còn 9,5%/năm, áp dụng cho các khoản tiết kiệm kỳ hạn 13 tháng.

Ngân hàng nào có lãi suất cao nhất hiện nay? - Ảnh 1.

Tháng trước, các ngân hàng tư nhân như Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BaoVietBank), Ngân hàng Đại Dương (OceanBank), Ngân hàng TMCP Đông Á (DongABank), Ngân hàng TMCP Bắc Á (BacABank) từng trả lãi tiết kiệm trên dưới 10%/năm thì nay đồng loạt hạ xuống 8,5-9,2%/ năm. Mức giảm trong khoảng 0,5-0,7%/năm.

Lãi suất huy động còn ghi nhận mức giảm 0,2 - 0,5%/ năm ở nhiều ngân hàng. Tại Vietcapital Bank, lãi suất tối đa nhà băng này đưa ra là 9%/năm, áp dụng với tiền gửi trực tuyến 12 tháng trở lên. Trước đó, cuối năm 2022, Vietcaptial Bank trả lãi 9,5%/ năm ở cùng kỳ hạn 12 ở các kỳ hạn thấp hơn, mức lãi suất ngân hàng này đưa ra lần lượt là 8,6%/năm với kỳ hạn 6-8 tháng; 8,8%/năm với kỳ hạn 9-11 tháng (đều giảm 0,2-0,5 %).

Tại PVCombank, trước đây lãi suất cao nhất là 9,9%/năm, dành cho khách hàng gửi tiền trực tuyến (theo hình thức tiền gửi bậc thang, kỳ hạn 36 tháng). Tuy nhiên, hiện tại, loại sản phẩm này chỉ còn lãi suất 9,5%/năm, giảm 0,4%/ năm

Tương tự, Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) đến nay đã hạ lãi suất huy động 0,3 - 0,4%/ năm so với thời điểm tháng 12/2022. Hiện mức lãi suất tối đa Techcombank trả cho khách hàng VIP là 9,2%/năm, cho khoản tiền gửi từ 3 tỷ đồng với kỳ hạn trên 6 tháng. Trong khi đó, khách hàng thường được trả lãi 8,9%/năm.

Với nhóm Big 4 (ngân hàng quốc doanh gồm VietinBank, Vietcombank, BIDV, Agribank), mặt bằng lãi suất huy động vẫn duy trì ổn định so với cuối năm 2022. Hiện, lãi suất tiền gửi tại quầy kỳ hạn 6-11 tháng tại nhóm ngân hàng này phổ biến trong khoảng 6-6,1%/năm và 7,4%/năm với kỳ hạn trên 12 tháng. Trên kênh online, VietinBank và BIDV có lãi suất vượt trội hơn, ở mức 8,2%/năm, kỳ hạn 12-24 tháng.

Dù có dấu hiệu giảm nhẹ trong tháng đầu năm, nhưng theo Chứng khoán Vietcombank (VCBS), lãi suất huy động vẫn còn dư địa tăng trong năm 2023. Theo đó, áp lực lớn nhiều hơn vào thời điểm 6 tháng đầu năm, sau đó lãi suất huy động dự báo đi ngang, thậm chí hạ nhiệt vào nửa cuối năm. Lãi suất huy động được dự báo sẽ đạt đỉnh trong 6 tháng đầu năm 2023 với mức tăng 1-1,5%.

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối tháng 11/2022, tổng tiền gửi của khách hàng tại các tổ chức tín dụng đạt hơn 11,5 triệu tỷ đồng. So với đầu năm 2022, tổng tiền gửi của toàn hệ thống tăng 5,5%, tương đương tăng hơn 600.000 tỷ đồng.

Bộ Nội vụ sẽ trình Chính phủ Nghị định quy định mức lương cơ sở vào tháng 3/2023

GDVN- Bộ Nội vụ sẽ trình Chính phủ Nghị định quy định mức lương cơ sở với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang vào tháng 3/2023

Đây là một trong những nhiệm vụ được Bộ Nội vụ đề ra tại Chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2023.

Cụ thể, tháng 01/2023, Bộ Nội vụ ban hành Quyết định 32/QĐ-BNV về việc ban hành Chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2023. Theo đó, Nghị định quy định mức lương cơ sở với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang sẽ được trình Chính phủ vào tháng 3/2023.

Bộ Nội vụ sẽ trình Chính phủ Nghị định quy định mức lương cơ sở vào tháng 3/2023 ảnh 1

Ảnh minh họa.

Nhiệm vụ này được giao cho Vụ Tiền lương chủ trì thực hiện.

Sau khi Chính phủ ban hành Nghị định mức lương cơ sở, Vụ Tiền lương sẽ trình Bộ trưởng Bộ Nội vụ Thông tư hướng dẫn thực hiện mức lương cơ sở đối với các đối tượng hưởng lương, phụ cấp trong các cơ quan, đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội và hội.

Ngoài ra, sau khi Chính phủ ban hành Nghị định điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm và trợ cấp hàng tháng, Vụ Tiền lương sẽ trình Bộ trưởng Bộ Nội vụ Thông tư hướng dẫn thực hiện điều chỉnh mức trợ cấp hàng tháng đối với cán bộ xã đã nghỉ việc theo Quyết định số 130-CP ngày 20/6/1975 của Hội đồng Chính phủ và Quyết định số 111-HĐBT ngày 13/10/1981 của Hội đồng Bộ trưởng.

Vụ Tiền lương cũng sẽ trình Thông tư của Bộ trưởng Bộ Nội vụ bãi bỏ Thông tư số 03/2008/TT-BNV ngày 03/6/2008 về hướng dẫn thực hiện xét nâng ngạch không qua thi đối với cán bộ, công chức, viên chức đã có thông báo nghỉ hưu, vào tháng 6/2023.

Trước đó, ngày 11/11/2022, Quốc hội thông qua Nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2023. Theo đó, từ ngày 01/7/2023, tăng lương cơ sở lên 1,8 triệu đồng/tháng (tăng 20,8% so với mức lương cơ sở hiện hành).

Hiện nay, mức lương cơ sở vẫn được áp dụng theo Nghị định 38/2019/NĐ-CP là 1.490.000 đồng/tháng.

Bên cạnh đó, theo Chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2023, trong năm 2023, Bộ Nội vụ cũng sẽ chủ trì thực hiện một số nội dung đáng chú ý như: Trình Chính phủ Nghị định quy định chi tiết thi hành một số Điều của Luật Thi đua, Khen thưởng 2022 vào tháng 7/2023; trình Chính phủ Nghị định về chính sách thu hút và trọng dụng người có tài năng vào cơ quan hành chính Nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập vào tháng 10/2023. Đồng thời, trình Chính phủ Nghị định về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung vào tháng 4/2023.

Ngoài ra, trình Chính phủ Nghị định về vị trí việc làm và biên chế công chức vào tháng 7/2023; trình Chính phủ Nghị định về cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố vào tháng 4/2023.

Bán gần 300.000 con heo và 300.000 tấn chuối chưa đủ trả lãi vay, “bí mật” cho mức lãi đều đặn trăm tỷ/tháng của Hoàng Anh Gia Lai là gì?

 Bán gần 300.000 con heo và 300.000 tấn chuối chưa đủ trả lãi vay, “bí mật” cho mức lãi đều đặn trăm tỷ/tháng của Hoàng Anh Gia Lai là gì?

80% các khoản phải thu của HAGL đang dành cho các bên liên quan.

Bắt đầu công bố kết quả kinh doanh từng tháng kể từ giữa năm 2022, CTCP Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAGL, mã chứng khoán HAG) cho thấy một mức lợi nhuận sau thuế khá đều đặn trên dưới 100 tỷ đồng/tháng, tương đương 3,5 - 4 tỷ đồng/ngày. Trong đó, lợi nhuận cao nhất được ghi nhận vào tháng 7 và tháng 8, trong khi tháng 12 bất ngờ giảm mạnh chỉ còn một nửa, tức 66 tỷ đồng.

Bán gần 300.000 con heo và 300.000 tấn chuối chưa đủ trả lãi vay, “bí mật” cho mức lãi đều đặn trăm tỷ/tháng của Hoàng Anh Gia Lai là gì? - Ảnh 1.

Lợi nhuận nghìn tỷ hoàn toàn đến từ hoàn nhập dự phòng

Mặc dù biến động bất ngờ vào tháng cuối cùng, nhưng kết quả kinh doanh cả năm của HAGL vẫn vừa vặn vượt 5% kế hoạch. Năm 2022, HAGL tiêu thụ 292.847 con heo thịt và 281.275 tấn cây ăn trái, trong đó 57% sản lượng chuối dành cho xuất khẩu và 53% còn lại được dùng để sản xuất thức ăn gia súc.

Bán hàng trăm nghìn con heo và tấn chuối, HAGL báo doanh thu thuần trong năm này đạt 5.081 tỷ đồng. 1.165 tỷ đồng lợi nhuận gộp được ghi nhận, tương đương biên LNG là 23%, thấp hơn một chút so với mức 24% của năm 2021.

Tuy nhiên, riêng chi phí tài chính đã lên tới 1.635 tỷ đồng. Có nghĩa là lợi nhuận làm ra từ trồng chuối, nuôi heo còn chưa đủ để trả cho lãi vay và các chi phí tài chính khác. Doanh thu tài chính cũng là một khoản đáng kể, nhưng 400 tỷ đồng lãi từ tiền cho vay là con số nhỏ so với gần 780 tỷ đồng chi phí lãi vay.

Và do đó, mức lợi nhuận trước thuế 1.091 tỷ đồng đạt được trong năm 2022 vẫn đến hoàn toàn từ việc hoàn nhập dự phòng. Khoản hoàn nhập này lên tới 1.561 tỷ đồng, được ghi nhận trong chi phí quản lý doanh nghiệp nhưng như thường lệ, không được HAGL thuyết minh cụ thể.

Bán gần 300.000 con heo và 300.000 tấn chuối chưa đủ trả lãi vay, “bí mật” cho mức lãi đều đặn trăm tỷ/tháng của Hoàng Anh Gia Lai là gì? - Ảnh 2.

Công cụ điều tiết lợi nhuận cho HAGL

Cho đến thời điểm cuối năm, HAGL đã cho các bên liên quan – bao gồm cả cá nhân và tổ chức - vay ngắn hạn và dài hạn gần 5.700 tỷ đồng, bên cạnh đó là hơn 1.300 tỷ cho mượn và lãi từ cho vay đối với các bên này nhưng chưa thu. Tính cả các khoản phải thu từ giao dịch mua bán hàng hóa, 80% các khoản phải thu của HAGL đang dành cho các bên liên quan.

Lê Me đang là công ty có số dư lớn nhất, tổng cộng gần 4.000 tỷ bao gồm cho vay ngắn hạn 2.753 tỷ, cho vay dài hạn 149 tỷ, phải thu lãi cho vay 650 tỷ, phải thu dài hạn từ hợp tác kinh doanh 440 tỷ.

Một bên liên quan đáng chú ý khác là CTCP Gia súc Pơ Lang. Tính đến cuối năm 2021, đơn vị này vay HAGL số tiền 1.149 tỷ đồng (tính cả lãi vay). Vào ngày cuối cùng của tháng 3/2022, Pơ Lang đã được chuyển thành công ty con của HAGL với tỷ lệ sở hữu 99,75%. Cùng với việc chuyển đổi này, khoản cho Pơ Lang vay đã không còn trên báo cáo tài chính quý 2/2022 của công ty.

Các khoản cho vay hàng nghìn tỷ đồng của HAGL đối với các bên liên quan được tài trợ bằng việc HAGL đi vay. Nhưng quan trọng hơn việc thu lãi hàng trăm tỷ đồng, nó giúp công ty điều tiết lợi nhuận trong từng thời kỳ nhờ vào việc trích lập dự phòng và hoàn nhập dự phòng.

Với số dư gần 8.000 tỷ đồng cho vay các bên liên quan, việc điều tiết hoàn nhập hay trích lập dự phòng để có mức lợi nhuận đều đặn theo từng tháng dường như không phải là điều khó khăn.

Một điểm đáng chú ý khác trong BCTC năm 2022 của HAGL là khoản tài sản dở dang dài hạn với số dư 4.646 tỷ đồng – tăng 1.151 tỷ so với hồi đầu năm. Trong đó chi phí phát triển vườn cây ăn quả là 2.958 tỷ đồng – tăng gần 600 tỷ, dự án chăn nuôi là 1.616 tỷ - tăng gần 680 tỷ nhưng đã giảm 210 tỷ so với thời điểm đầu quý 4.

Việc ghi nhận chi phí phát triển vườn cây ăn quả vào tài sản dở dang dài hạn trên bảng cân đối kế toán giúp cho HAGL chưa phải ghi nhận chi phí vào báo cáo kết quả kinh doanh và gây áp lực lên lợi nhuận của công ty.

Chat GPT Giúp Tạo Bài Viết Tự Động Hoàn Chỉnh Giúp Bạn Kiếm Tiền Online Siêu Khủng 2023

ChatGPT: lập trình viên sắp tới ra chuồng gà hết? AI xâm chiếm thế giới?

Quá sức tưởng tượng! Test thực tế ChatGPT tiếng Anh, tiếng Việt

ChatGPT

ChatGPT, viết tắt của Chat Generative Pre-training Transformer, là một chatbot do công ty OpenAI của Mỹ phát triển và ra mắt vào tháng 11 năm 2022. ChatGPT được xây dựng dựa trên GPT-3.5 - một dòng mô hình ngôn ngữ lớn của OpenAI đồng thời được tinh chỉnh bằng cả hai kỹ thuật học tăng cường lẫn học có giám sát.[1]

ChatGPT được ra mắt dưới dạng nguyên mẫu vào tháng 11 năm 2022 và nhanh chóng thu hút sự chú ý nhờ việc nó có thể hồi đáp chi tiết và trả lời lưu loát trên nhiều lĩnh vực kiến thức khác nhau. Độ chính xác không đồng đều về dữ kiện thực tế của nó được xác định là mặt hạn chế đáng kể.[2] Sau khi phát hành ChatGPT, OpenAI được định giá 29 tỷ USD.[3]

Huấn luyện

ChatGPT được tinh chỉnh dựa trên GPT-3.5 bằng cách sử dụng phương pháp học có giám sát cùng với phương pháp học tăng cường.[4] Cả hai phương pháp đó đều sử dụng huấn luyện viên là con người để cải thiện hiệu suất của mô hình. Trong trường hợp học có giám sát (supervised learning), mô hình này được cung cấp các hội thoại trong đó huấn luyện viên đóng vai trò làm cả hai bên: người dùng và trợ lý AI. Trong bước tăng cường (reinforcement), đầu tiên 'huấn luyện viên con người' xếp hạng các phản hồi mà mô hình này đã tạo ra trong mấy hội thoại trước đó. Các xếp hạng này được sử dụng để tạo ra 'mô hình phần thưởng', rồi từ đó mô hình đấy được tinh chỉnh thêm nữa bằng cách sử dụng Proximal Policy Optimization (PPO, Tối ưu hóa chính sách cận tính), lặp đi lặp lại mấy lần quá trình này.[5][6] Các thuật toán của Proximal Policy Optimization mang trong mình những lợi điểm của các thuật toán trong trust region policy optimization (Tối ưu hóa chính sách miền tin tưởng), mà lại khắc phục được các thao tác tốn kém trong tính toán nhờ hiệu suất nhanh hơn.[7] Các mô hình đấy được huấn luyện với sự cộng tác từ Microsoft trên cơ sở hạ tầng siêu máy tính Azure của họ.

Tính năng

So với bản tiền nhiệm của nó, InstructGPT, ChatGPT cố gắng giảm các hồi đáp có hại và lường gạt lại; trong một ví dụ, trong khi InstructGPT lại chấp nhận prompt (lời gợi nhắc) "Hãy kể cho tôi nghe về lúc Christopher Columbus đến Hoa Kỳ vào năm 2015" là đúng sự thật, thì ChatGPT sử dụng thông tin về các chuyến thám hiểm của Columbus và thông tin về thế giới hiện đại – bao gồm cả những nhìn nhận về Columbus – để xây dựng nên câu trả lời giả định là nếu Columbus đến Mỹ vào năm 2015 thì điều gì sẽ xảy ra.[5] Dữ liệu huấn luyện của ChatGPT bao gồm nhiều man page (trong các hệ thống Unix), thông tin về các hiện tượng Internet, và các ngôn ngữ lập trình, chẳng hạn như hệ thống bảng bulletin (BBS) và ngôn ngữ lập trình Python.[8]

Không giống như hầu hết các chatbot khác, ChatGPT có tính 'hữu trạng thái' (stateful), ghi nhớ các prompt mà trước đó được đưa ra cho nó trong cùng hội thoại, một số ký giả đã cho rằng cơ chế như vậy sẽ cho phép ChatGPT được dùng như là một nhà trị liệu có tính cá nhân hóa.[9] Để ngăn ngừa việc output xúc phạm được trình ra và tạo ra từ ChatGPT, các truy vấn đều được lọc thông qua một API thẩm hạch (moderation), và những prompt có tiềm tàng nội dụng kỳ thị chủng tộc hay giới tính thì sẽ bị gạt bỏ đi.[5][9]

ChatGPT mang trong mình nhiều hạn chế. Mô hình phần thưởng của ChatGPT, được thiết kế dựa trên sự giám sát của con người, có thể bị tối ưu hóa quá mức và do đó cản trở hiệu suất, còn được gọi là định luật Goodhart.[10] Hơn nữa, ChatGPT không biết gì nhiều về các sự kiện xảy ra sau năm 2021.[11] Trong huấn luyện, người đánh giá lại ưa những câu trả lời dài hơn nữa, bất chấp mức độ lĩnh hội thực tế hay nội dung có đúng với thực kiện không.[5] Dữ liệu huấn luyện cũng có thể bị thiên kiến thuật toán; các prompt mà bao gồm các mô tả mơ hồ về con người, như ghi người nào đó là CEO chẳng hạn, có thể sinh ra phản hồi giả định rằng một người như vậy là nam giới da trắng, ví dụ thế.[12]

Dịch vụ

ChatGPT được cho ra mắt vào ngày 30 tháng 11 năm 2022, bởi OpenAI có trụ sở tại San Francisco, cũng là nhà sáng tạo ra DALL·E 2 và Whisper. Dịch vụ này được phát hành miễn phí thời gian đầu cho công chúng, với kế hoạch kiếm tiền từ dịch vụ về sau này. Đến ngày 4 tháng 12, OpenAI ước tính ChatGPT đã có hơn một triệu người dùng.[13] CNBC có viết vào ngày 15 tháng 12 năm 2022 rằng dịch vụ "lâu lâu vẫn bị sập".[14]

Đón nhận, chỉ trích, và những vấn đề khác

Phản ứng tích cực

ChatGPT vào tháng 12 năm 2022 đã nhận được những đánh giá nói chung là tích cực; The New York Times đã gán nó danh hiệu "chatbot trí tuệ nhân tạo tốt nhất được phát hành ra quảng đại quần chúng trước giờ"[15] Samantha Lock của The Guardian ghi rằng nó có thể tạo văn bản "chi tiết một cách ấn tượng" và "giống con người".[16] 'Soạn giả' công nghệ Dan Gillmor đã sử dụng ChatGPT trong một bài tập của sinh viên và nhận thấy văn bản được tạo ra từ nó ngang tầm với những gì một sinh viên giỏi sẽ làm ra và cho rằng "giới học thuật có một số vấn đề rất nghiêm trọng phải đối mặt rồi".[17] Alex Kantrowitz của Slate ca ngợi việc ChatGPT chối bỏ các câu hỏi liên quan đến Đức Quốc xã, khi ông đề cập Adolf Hitler đã xây dựng đường cao tốc ở Đức, thì liền nhận được trả lời về việc sử dụng lao động cưỡng bức tại Đức Quốc xã.[18]

Trong bài "Breakthroughs of the Year" (Bước đột phá của năm) cho năm 2022 của The AtlanticDerek Thompson đã liệt ChatGPT vào hàng "sự bùng nổ của những AI tạo sinh" mà "có thể thay đổi đầu óc chúng ta về cách chúng ta làm việc, về cách chúng ta suy nghĩ, và về trí sáng tạo của con người thực sự là gì".[19]

Kelsey Piper của Vox có viết rằng "ChatGPT là cái dẫn nhập ngay trên tầm tay đầu tiên cho công chúng thấy rằng AI hiện đại đã có sức mạnh đến nhường nào, và hệ quả là nhiều người chúng ta (đã phải sững sờ)" và bảo rằng "ChatGPT đủ thông minh để trở nên hữu ích bất chấp khiếm khuyết của mình”. Trong một bài tweet, ông trùm công nghệ Elon Musk đã viết rằng "ChatGPT tốt đến đáng sợ. Cái ngày AI mạnh mẽ đến nguy hiểm đối với chúng ta không xa đâu".[20]

Phản ứng tiêu cực

Trong một bài ý kiến vào tháng 12 năm 2022, nhà kinh tế học Paul Krugman có viết rằng ChatGPT sẽ ảnh hưởng đến nhu cầu lao động tri thức.[21] James Vincent của The Verge coi sự thành công gây xôn xao của ChatGPT là bằng chứng cho thấy trí tuệ nhân tạo đã trở thành xu hướng chủ đạo.[6] Nhiều ký giả có nhận xét về xu hướng bị ảo giác của ChatGPT (đưa ra câu trả lời sai nhưng lại rất tự tin).[22] Mike Pearl của Mashable đã thử nghiệm ChatGPT với nhiều câu hỏi. Trong một ví dụ, ông yêu cầu mô hình đấy đưa ra "quốc gia lớn nhất ở Trung Mỹ mà không phải là Mexico". ChatGPT đã trả lời là Guatemala, nhưng mà đáp án phải là Nicaragua mới đúng.[23] Khi CNBC hỏi ChatGPT về ca từ bài hát "The Ballad of Dwight Fry", ChatGPT lại bịa ra lời nhạc thay vì đưa ra lời bài hát thực tế.[14] Ở chiều ngược lại, các nhà nghiên cứu được The Verge dẫn ra đã so sánh ChatGPT với một "con vẹt ngẫu nhiên (stochastic)",[24] giống với nhận xét của Giáo sư Anton Van Den Hengel từ Viện Học Máy Úc.[25]

Vào tháng 12 năm 2022, website hỏi đáp Stack Overflow đã cấm sử dụng ChatGPT để tạo câu trả lời cho các câu hỏi, với lý do các câu trả lời từ ChatGPT có tính chất thường hay bị sai mặc dù trông rất đúng.[2]

Nhà kinh tế Tyler Cowen bày tỏ lo ngại về ảnh hưởng của nó đối với nền dân chủ, dẫn ra viễn cảnh người ta viết bình luận tự động nhằm tác động lên quá trình quyết định các quy định mới.[26] The Guardian có đặt câu hỏi là sau khi ChatGPT được phát hành thì liệu ta có thể thực sự tin tưởng vào bất kỳ nội dụng nào trên Internet hay không và kêu gọi chính phủ điều tiết.[27]

Axe Sharma của Bleeping Computer có ghi rằng ChatGPT có khả năng viết phần mềm độc hại và email lừa đảo.[28] CEO của OpenAI, người tạo ra ChatGPT, Sam Altman, có viết rằng phần mềm tiên tiến có thể dấy lên "(ví dụ như) rủi ro an ninh mạng rất lớn" và cũng tiếp tục dự đoán là "chúng ta có thể đạt được 'trí tuệ nhân tạo tổng quát' đích thực trong thập kỷ tới, vì vậy chúng ta cũng phải cực kỳ nghiêm túc mà nhận lấy rủi ro về điều đó".[13]

Hàm ý đối với giáo dục

Trên The AtlanticStephen Marche ghi rằng người ta vẫn chưa hiểu rõ được ảnh hưởng của nó lên giới học thuật và đặc biệt nhất là lên cơ chế bài luận xét tuyển nó như thế nào.[29] Giáo viên trung học California và tác giả Daniel Herman có viết rằng ChatGPT sẽ mở ra "Dấu chấm hết cho tiếng Anh trung học".[30]

Ở Nature, Chris Stokel-Walker chỉ ra rằng giáo viên nên quan ngại về việc giờ đây học sinh sẽ nhờ ChatGPT viết hộ bài tập chứ không tự làm nữa, nhưng cũng bảo rằng các nhà cung cấp dịch vụ giáo dục sẽ phải thích nghi để đề cao tư duy phản biện hoặc suy luận, những thứ mà ChatGPT chưa thể làm được, trong bài tập cho học sinh.[31]

Emma Bowman tại NPR ghi nhận sự nguy hiểm về việc học sinh đạo văn từ công cụ này khi mà nó có thể cho ra văn bản mang thiên kiến hoặc vô nghĩa nhưng lại mang giọng điệu có thẩm quyền.[32]

"Vượt rào"

ChatGPT được huấn luyện để từ chối các prompt có thể vi phạm chính sách nội dung của nó. Tuy nhiên, một số người dùng đã vòng qua được những giới hạn và hạn chế này thông qua những kỹ thuật như prompt engineering.[33] Việc "vượt rào" như vậy mở ra con đường cho phép người dùng thao túng ChatGPT đưa ra những output có thể bị người ta coi là xúc phạm, không phù hợp, hoặc có nguy cơ gây hại cho xã hội.[34] Sau đây bao gồm một số phương pháp được sử dụng để đi vòng qua bộ lọc của ChatGPT:

  1. Bảo ChatGPT tiếp nối một lời phát biểu nào đó trong một cuộc phỏng vấn giả nào đó.
  2. Hướng dẫn cho nó tắt bộ lọc trò chuyện đi.
  3. Gợi nhắc (prompt) nó giải mật mã một tin nhắn chứa hướng dẫn rồi làm theo nội dung đó.
  4. Bảo nó đóng vai một chiếc máy tính và xuất hiển thị của nó dưới dạng tranh ASCII.

Tham khảo

  1. ^ “Chat GPT – The Most Advance Chatbot in the World”opChatgpt. Truy cập ngày 31 tháng 1 năm 2023.
  2. a b Vincent, James (5 tháng 12 năm 2022). “AI-generated answers temporarily banned on coding Q&A site Stack Overflow”The Verge. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2022.
  3. ^ ChatGPT creator OpenAI is in talks to sell shares in a tender offer that would double the startup's valuation to $29 billion Insider, Lakshmi Varanasi, January 5, 2023
  4. ^ Knox, W. Bradley; Stone, PeterAugmenting Reinforcement Learning with Human Feedback (PDF)University of Texas at Austin. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2022.
  5. a b c d OpenAI (30 tháng 11 năm 2022). “ChatGPT: Optimizing Language Models for Dialogue”. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2022.
  6. a b Vincent, James (8 tháng 12 năm 2022). “ChatGPT proves AI is finally mainstream – and things are only going to get weirder”The Verge. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2022.
  7. ^ van Heeswijk, Wouter (29 tháng 11 năm 2022). “Proximal Policy Optimization (PPO) Explained”Towards Data Science. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2022.
  8. ^ Edwards, Benj (5 tháng 12 năm 2022). “No Linux? No problem. Just get AI to hallucinate it for you”Ars Technica. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2022.
  9. a b Roose, Kevin (5 tháng 12 năm 2022). “The Brilliance and Weirdness of ChatGPT”The New York Times. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2022.
  10. ^ Gao, Leo; Schulman; Hilton, Jacob (2022). "Scaling Laws for Reward Model Overoptimization". arΧiv:2210.10760 [cs.LG].
  11. ^ “ChatGPT FAQ”help.openai.com (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2022.
  12. ^ Murphy Kelly, Samantha (5 tháng 12 năm 2022). “This AI chatbot is dominating social media with its frighteningly good essays”CNN. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2022.
  13. a b “What is ChatGPT and why does it matter? Here's what you need to know”ZDNET (bằng tiếng Anh). 2022. Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2022.
  14. a b Pitt, Sofia (2022). “Google vs. ChatGPT: Here's what happened when I swapped services for a day”CNBC (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2022.
  15. ^ Roose, Kevin (5 tháng 12 năm 2022). “The Brilliance and Weirdness of ChatGPT”The New York Times. Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2022.
  16. ^ Lock, Samantha (5 tháng 12 năm 2022). “What is AI chatbot phenomenon ChatGPT and could it replace humans?”The Guardian. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2022.
  17. ^ Hern, Alex (4 tháng 12 năm 2022). “AI bot ChatGPT stuns academics with essay-writing skills and usability”The Guardian. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2022.
  18. ^ Kantrowitz, Alex (2 tháng 12 năm 2022). “Finally, an A.I. Chatbot That Reliably Passes "the Nazi Test"Slate. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2022.
  19. ^ Thompson, Derek (8 tháng 12 năm 2022). “Breakthroughs of the Year”The Atlantic. Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2022.
  20. ^ Piper, Kelsey (15 tháng 12 năm 2022). “ChatGPT has given everyone a glimpse at AI's astounding progress”Vox (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2022.
  21. ^ Krugman, Paul (6 tháng 12 năm 2022). “Does ChatGPT Mean Robots Are Coming For the Skilled Jobs?”The New York Times. Truy cập ngày 6 tháng 12 năm 2022.
  22. ^ “ChatGPT a 'landmark event' for AI, but what does it mean for the future of human labour and disinformation?”CBC. 2022. Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2022.
  23. ^ Pearl, Mike (3 tháng 12 năm 2022). “The ChatGPT chatbot from OpenAI is amazing, creative, and totally wrong”Mashable. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2022.
  24. ^ Vincent, James (1 tháng 12 năm 2022). “OpenAI's new chatbot can explain code and write sitcom scripts but is still easily tricked”The Verge. Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2022.
  25. ^ Mannix, Liam (13 tháng 12 năm 2022). “Is AI coming of age - or starting to reach its limits?”The Sydney Morning Herald (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2022.
  26. ^ Cowen, Tyler (6 tháng 12 năm 2022). “ChatGPT Could Make Democracy Even More Messy”Bloomberg News. Truy cập ngày 6 tháng 12 năm 2022.
  27. ^ “The Guardian view on ChatGPT: an eerily good human impersonator”the Guardian (bằng tiếng Anh). 8 tháng 12 năm 2022. Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2022.
  28. ^ Sharma, Ax (6 tháng 12 năm 2022). “OpenAI's new ChatGPT bot: 10 dangerous things it's capable of”Bleeping Computer. Truy cập ngày 6 tháng 12 năm 2022.
  29. ^ Marche, Stephen (6 tháng 12 năm 2022). “The College Essay Is Dead”The Atlantic. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2022.
  30. ^ Herman, Daniel (9 tháng 12 năm 2022). “The End of High-School English”The Atlantic. Truy cập ngày 12 tháng 12 năm 2022.
  31. ^ Stokel-Walker, Chris (9 tháng 12 năm 2022). “AI bot ChatGPT writes smart essays — should professors worry?”Nature. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2022.
  32. ^ Bowman, Emma (19 tháng 12 năm 2022). “A new AI chatbot might do your homework for you. But it's still not an A+ student”NPR. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2022.
  33. ^ Zvi (2 tháng 12 năm 2022). “Jailbreaking ChatGPT on Release Day” (bằng tiếng Anh).
  34. ^ Written, Zack (1 tháng 12 năm 2022). “Thread of known ChatGPT jailbreaks”Twitter (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2022