Vì sao cao tốc Nha Trang - Cam Lâm vượt tiến độ ba tháng?

Nhà đầu tư tuân thủ kế hoạch đề ra, thi công ngày đêm, trang bị nhiều công nghệ hiện đại lần đầu tiên có ở Việt Nam giúp dự án về đích trước hạn.

Cao tốc Nha Trang - Cam Lâm dài hơn 49 km, khởi công tháng 9/2021, tổng kinh phí hơn 7.600 tỷ đồng. Dự án quy mô 4 làn xe, điểm đầu tại xã Diên Thọ, huyện Diên Khánh, điểm cuối tại xã Cam Thịnh Tây, TP Cam Ranh. Sau gần hai năm triển khai, công trình hoàn thành hơn 95% tiến độ. Hôm 20/4, chủ đầu tư là Công ty TNHH Tập đoàn Sơn Hải đã đề xuất Bộ Giao thông Vận tải cho tổ chức lễ hoàn thành dự án vào cuối tháng 5 thay vì đầu tháng 9/2023 như kế hoạch.

Xe thảm bêtông nhựa nóng và xe lu lèn hiện đại được nhập khẩu từ nước ngoài. Ảnh: Bùi Toàn

Lý giải dự án vượt tiến độ đề ra, ông Nguyễn Văn Huy, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư đường cao tốc Nha Trang – Cam Lâm, cho biết thời điểm ký hợp đồng dự án gặp nhiều khó khăn do Covid-19 và giá cả nguyên vật liệu tăng cao. Tuy nhiên đơn vị có sự chuẩn bị từ trước, lập kế hoạch đầu tư, bố trí vốn phù hợp, áp dụng công nghệ hiện đại nên dự án sớm về đích.

Cụ thể, doanh nghiệp đã nhập nhiều máy móc từ châu Âu và Mỹ phục vụ thi công. Đáng chú ý nhất là máy trộn bêtông nhựa chuyên dụng của Đức giúp tăng tốc độ thảm, có thể thi công làn 8 m so với công nghệ cũ chỉ thực hiện làn 4 m. Công nghệ mới còn giúp dự án tiết kiệm nhân công khi một dây chuyền thảm chỉ cần 5 công nhân vận hành so với 20 kỹ sư, công nhân như trước đây.

Ngoài ra, hệ thống cung cấp vật liệu thảm của dự án được nhập từ nước ngoài có thể giữ nhiệt độ bêtông nhựa trộn từ nhà máy ra tới công trường, giúp nền đường đáp ứng yêu cầu kỹ thuật. Việc xây dựng dải phân cách giữa được nhà thầu dùng máy chuyên dụng, bêtông được đổ liền khối bề mặt láng mịn, không nứt nẻ. Mỗi ngày dây chuyền này có thể đổ một km dải phân cách giữa, tăng gấp đôi công suất so với cách làm cũ.

Thi công hầm Dốc Sạn, hồi tháng 2/2023. Ảnh: Bùi Toàn

Ở hạng mục quan trọng nhất dự án là hầm Dốc Sạn (hai ống tổng chiều dài 1,5 km, vốn đầu tư hơn 1.200 tỷ đồng), chủ đầu tư bố trí các nhà thầu kinh nghiệm nhất về thi công hầm xuyên núi. Công trường hầm được bố trí 4 mũi thi công đào và gia cố hầm, hai mũi thi công gia cố mái cửa hầm. Các đơn vị tổ chức thi công ba ca bốn kíp liên tục, trung bình đào được khoảng 10 m hầm mỗi ngày. Hiện công trình được hoàn thiện đổ bêtông vỏ hầm, dự kiến cuối tháng 4 sẽ xong, sớm trước ba tháng theo yêu cầu của Chính phủ và Bộ Giao thông Vận tải.

Cao tốc Nha Trang - Cam Lâm về đích trước hạn được xem điểm sáng ở lĩnh vực giao thông trong bối cảnh nhiều dự án trọng điểm chậm trễ kéo dài. TS Chu Công Minh, chuyên ngành cầu đường thuộc Đại học Bách Khoa TP HCM, nói cao tốc được đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP), có sự tham gia của tư nhân (Tập đoàn Sơn Hải góp hơn 2.600 tỷ đồng) là nguyên nhân chính khiến dự án đẩy nhanh tiến độ.

"Khi bỏ vốn vào, doanh nghiệp phải tìm các giải pháp nhằm sớm hoàn thành và thu hồi vốn dự án, mang lại hiệu quả kinh tế", ông Minh nói và cho biết doanh nghiệp tư nhân cũng dễ xử lý, tháo gỡ nhanh hơn nếu quá trình triển khai phát sinh vướng mắc.

Hướng tuyến cao tốc Nha Trang - Cam Lâm. Đồ họa: Khánh Hoàng

Ông Minh cho biết vốn đầu tư cho hạ tầng giao thông, đặc biệt là các tuyến cao tốc rất lớn, nếu chỉ trông chờ vào nguồn ngân sách sẽ không thể đáp ứng. Do đó việc đầu tư cao tốc cần được khuyến khích theo hình thức PPP, góp phần giảm gánh nặng cho ngân sách, đẩy nhanh tiến độ công trình.

Tuy nhiên, việc huy động nguồn lực tư nhân cho các dự án cần có cơ chế, chính sách rõ ràng bởi chi phí đầu tư rất tốn kém, lại thêm các rủi ro như địa hình, khan hiếm vật liệu, dự kiến nguồn thu thấp. Điều này dẫn đến nhà đầu tư không mặn mà và thực tế nhiều công trình dự tính làm PPP phải chuyển qua đầu tư công.

Để bụi phát tán ở sân bay Long Thành, ACV bị phạt 270 triệu đồng

Tổng công ty Cảng hàng không (ACV) bị phạt 270 triệu đồng do để quá trình triển khai, thi công sân bay Long Thành phát sinh bụi, ảnh hưởng người dân.

Ngày 26/4, ông Lê Vũ Tuấn Anh, Chánh thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường, cho biết vừa ký quyết định xử phạt ACV - chủ đầu tư dự án thành phần 3 sân bay Long Thành 270 triệu đồng vì các lỗi vi phạm khi triển khai dự án.

Bụi do lốc xoáy trên công trường sân bay Long Thành. Ảnh: Phước Tuấn

Theo Thanh tra Bộ, ACV bị phạt 90 triệu đồng do thực hiện không đúng một trong các nội dung liên quan báo cáo đánh giá tác động môi trường thuộc thẩm quyền phê duyệt của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Cụ thể, đơn vị chưa bố trí các hồ để chứa nước mưa và chưa xây hệ thống rãnh thoát nước mưa lúc thi công; chưa thực hiện gia cố kè, taluy; chưa có các hồ lắng, mương thoát nước, xử lý nước từ các hồ trước khi thải ra suối xung quanh tại khu vực bãi lưu trữ đất đào dư thừa (diện tích 722 ha).

ACV không thường xuyên tưới, phun nước ở dự án khiến khi thi công bụi gia tăng, phát tán ra môi trường. Với việc làm gây bụi ô nhiễm vượt chuẩn 5-10 lần, chủ đầu tư còn bị phạt 180 triệu đồng.

Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường yêu cầu ACV thực hiện các biện pháp khắc phục ô nhiễm bụi như: tưới nước, giảm cường độ thi công của nhà thầu thời gian 10-12h và 13-16h bụi khô phát tán mạnh.

Chủ đầu tư cần thực hiện trồng cỏ ngay sau khi hoàn thiện thi công đắp tại bãi trữ đất 722 ha, xây hồ điều hòa để chứa nước. Các xe vận chuyển đất phải chạy đúng tuyến đường đã được tưới nước với tốc độ cho phép.

Bụi ở sân bay Long Thành phủ kín trường tiểu học cách đó gần một km. Ảnh: Phước Tuấn

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, đây là công trình trọng điểm quốc gia, cần đẩy nhanh tiến độ để gấp rút hoàn thành nên không áp dụng biện pháp đình chỉ hoạt động. Hơn nữa, việc dừng thi công không giảm được ô nhiễm bụi mà còn nguy cơ gia tăng từ khu vực mặt bằng đã được san lấp trên diện tích 2.500 ha.

Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành có tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 336.630 tỷ đồng, chia làm ba giai đoạn. Giai đoạn 1, sân bay xây một đường cất hạ cánh, nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ với công suất 25 triệu khách/năm.

Dự án thi công từ đầu năm 2022 đến nay đã làm bụi bay xa 10 km, tới các khu xung quanh, ảnh hưởng sức khỏe và sinh hoạt người dân. Kết quả quan trắc không khí định kỳ khu vực xây sân bay Long Thành trong năm 2022 cho thấy ô nhiễm bụi vượt quy chuẩn từ 1,02 đến 18,32 lần.

SJC dự tính năm nay bán hơn 36.000 lượng vàng miếng

SJC dự tính năm nay tiêu thụ 36.158 lượng vàng miếng và hơn nửa triệu món nữ trang để có doanh thu tăng vọt so với kế hoạch năm trước, lên 30.400 tỷ đồng.

Với mức doanh thu dự kiến này, đây sẽ là mức cao nhất từ 2013 đến nay. Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) cũng đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế năm nay 71 tỷ đồng và sau thuế gần 57 tỷ đồng. Biên lợi nhuận ròng theo đó khoảng 0,19%, thấp hơn nhiều so với tỷ suất sinh lời của các thương hiệu kim hoàn tư nhân.

Đây là lần đầu tiên SJC công bố kế hoạch tiêu thụ vàng miếng. Những năm trước, công ty này chỉ thông báo kế hoạch doanh thu và lợi nhuận.

Trong kế hoạch năm nay, công ty này cho biết đang tính đến việc mở rộng thị trường và đưa thương hiệu vàng SJC ra các nước trong khu vực Đông Nam Á. Công ty cũng liên kết với các trường đại học chuyên ngành mỹ thuật và tuyển dụng nghệ nhân để thành lập trường đào tạo, dạy nghề kim hoàn nhằm hướng đến mục tiêu trở thành doanh nghiệp đầu ngành về sản xuất và kinh doanh nữ trang.

Theo ban lãnh đạo SJC, kế hoạch trên do công ty tự xây dựng trong lúc chưa nhận được chỉ tiêu từ UBND TP HCM - đơn vị đại diện nhà nước sở hữu 100% vốn - giao cho.

Vàng miếng SJC được trưng bày tại một tiệm vàng ở quận Bình Thạnh, TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần

SJC hiện chưa công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2022, nhưng nhiều khả năng kết quả sẽ tăng trưởng đột biến bởi năm ngoái là giai đoạn thị trường kim loại quý biến động mạnh nhất trong một thập kỷ qua. Giá vàng miếng có lúc lên đỉnh lịch sử 74 triệu đồng, còn vàng nhẫn có thương hiệu cũng chạm mốc 57 triệu đồng. Trong nửa đầu năm ngoái, SJC đã ghi nhận doanh thu gần 19.000 tỷ đồng và lãi trước thuế 60 tỷ đồng, bằng kế hoạch cả năm.

Bà Lê Thúy Hằng, Tổng giám đốc SJC, từng cho biết công ty được Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước lựa chọn làm thương hiệu vàng miếng quốc gia từ năm 2012. Việc sản xuất vàng miếng từ đó được Ngân hàng Nhà nước quản lý rất chặt chẽ trong tất cả khâu, bắt đầu từ cân đo sản phẩm, kiểm tra series, đốt nấu và dập ra vàng miếng. Công ty không được dập vàng miếng từ nguyên liệu và cũng mất hoàn toàn các lợi thế về kinh doanh khi trở thành thương hiệu độc quyền quốc gia.

Phương Đông

Trung Quốc đau đầu vì lạm phát thấp

Khi gần như cả thế giới phải tìm cách ghìm giá cả đang tăng vọt, Trung Quốc lại đối mặt với tình hình ngược lại.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Trung Quốc chỉ tăng 0,7% trong tháng 3 so với cùng kỳ năm ngoái - thấp nhất 18 tháng. Chỉ số giá sản xuất (PPI) giảm 6 tháng liên tiếp. Trong khi đó, tại Mỹ, CPI dù đã hạ nhiệt đáng kể vẫn tăng 5% tháng trước. Ở Liên minh châu Âu (EU), tốc độ này là 8,3%. Còn ở Anh là 10,1%.

Giá cả tại Trung Quốc đang tăng chậm, thậm chí giảm bất chấp việc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) đã hạ lãi suất và bơm tiền vào hệ thống tài chính để kích thích kinh tế. Cuối năm ngoái, họ cũng đã gỡ bỏ các biện pháp phòng dịch nghiêm ngặt.

Mục tiêu lạm phát của Trung Quốc năm nay là 3%. Năm ngoái, mức tăng CPI là 2%.

Giới phân tích cho rằng lo lắng về triển vọng kinh tế khiến các hộ gia đình Trung Quốc tiếp tục tiết kiệm tiền thay vì chi tiêu. Các công ty cũng ngần ngại đầu tư mới. Việc này có thể gây ra vòng xoáy giảm giá – giảm lương khiến nền kinh tế khó hồi phục hoàn toàn.

Người dân mua sắm tại một khu chợ ở Bắc Kinh (Trung Quốc). Ảnh: Reuters

"Quan điểm của chúng tôi là Trung Quốc đang giảm phát", Raymond Yeung – kinh tế trưởng khu vực Trung Quốc tại ANZ nhận định ngay sau khi Trung Quốc công bố GDP quý I. Dù nền kinh tế lớn nhì thế giới tăng trưởng 4,5% trong ba tháng đầu năm, mức tăng này chủ yếu phản ánh tác động từ việc nhu cầu bị kìm nén sau 3 năm đại dịch, Yeung cho biết. Nếu loại bỏ điều này, tốc độ tăng trưởng chỉ còn 2,6%.

Lượng tiền trong nền kinh tế Trung Quốc hiện khá lớn. Cung tiền tăng thêm kỷ lục 5.600 tỷ USD trong 15 tháng qua. PBOC đang cố khuyến khích mọi người chi tiêu bằng cách tăng thanh khoản của các ngân hàng, thông qua các công cụ như nghiệp vụ thị trường mở hay giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc.

Tuy nhiên, người tiêu dùng vẫn im hơi lặng tiếng. Thay vì chi tiêu, người dân đang tích trữ tiền với mức độ kỷ lục. Phần lớn các khoản cho vay mới của các ngân hàng là cho chính quyền địa phương, chủ yếu để trả nợ, các nhà phân tích cho biết.

Việc giá cả đi xuống và nguồn cung tiền tăng lên đang làm dấy lên lo ngại giảm phát. Giảm phát được định nghĩa là mức giảm bền vững và trên quy mô lớn với giá hàng hóa, dịch vụ trong một khoảng thời gian nhất định.

Đây không phải là điều tích cực với nền kinh tế. Vì khi người tiêu dùng và doanh nghiệp trì hoãn chi tiêu để kỳ vọng giá giảm thêm, các vấn đề kinh tế sẽ càng trầm trọng.

Giảm phát đã gây sức ép lên kinh tế Nhật Bản 2 thập kỷ qua. Đến gần đây, giới chức Nhật Bản mới có thể đảo ngược xu hướng này.

"CPI đã rơi xuống dưới 1%. PPI thì đã vào vùng giảm phát. Nền kinh tế vẫn đang phục hồi đúng lộ trình, nhưng chưa đủ để kéo giá cả lên cao", Zhang Zhiwei - Giám đốc hãng quản lý tài sản Pinpoint Asset Management nhận xét trên SCMP. Ông cho rằng kinh tế Trung Quốc đang vận hành dưới tiềm năng.

Trên Reuters, Zhou Hao - nhà kinh tế học tại Guotai Junan International cũng nhận định kinh tế Trung Quốc đang bước vào quá trình lạm phát thấp dần. Việc này đòi hỏi "tăng dư địa nới lỏng tiền tệ để kích cầu".

Liu Yuhui – Giáo sư tại Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc (CASS) cho biết trong một bài phát biểu gần đây rằng kinh tế Trung Quốc vẫn còn "yếu", khi giá bất động sản và tài sản tài chính "không tăng".

Các hộ gia đình Trung Quốc hiện có khối nợ lớn và chưa sẵn sàng chi tiêu. Các chính quyền địa phương cũng thiệt hại ngân sách nhiều vì đại dịch và khủng hoảng bất động sản. "Tình hình của Trung Quốc hiện tại giống Mỹ 15 năm trước và Nhật Bản 30 năm trước", Liu đánh giá.

Yu Yongding - cựu giám đốc Viện Kinh tế và Chính trị Thế giới thuộc CASS cũng thừa nhận nền kinh tế đang đối mặt với áp lực giảm phát. "Tôi cho rằng việc tuyên bố 'giảm phát đang bắt đầu' là không hoàn toàn chính xác, nhưng cũng không phải sai lầm lớn. Chúng ta cần chú ý đến vấn đề này", ông cho biết trong một bài đăng trên trang tin tức Netease (Trung Quốc), "Tổng cầu yếu là vấn đề của nền kinh tế".

Li Daokui - Giáo sư Kinh tế tại Đại học Thanh Hoa thúc giục Bắc Kinh phát tiền cho người dân để kích thích nhu cầu. Đây là biện pháp được nhiều nước lớn áp dụng, như Mỹ hay Australia. Dù vậy, cách này hiếm khi được giới chức Trung Quốc thực hiện.

Ông kêu gọi chính phủ phát 500 tỷ nhân dân tệ (72,5 tỷ USD) phiếu mua hàng để kích thích chi tiêu trong năm nay. "Kể cả với kịch bản thận trọng nhất, 500 tỷ nhân dân tệ này cũng có thể tạo ra 1.000 tỷ nhân dân tệ tiêu dùng", ông cho biết trong video trên trang cá nhân hôm 25/4.

Đổi lại, chính phủ cũng có thể nhận được ít nhất 300 tỷ nhân dân tệ thông qua thuế thu được từ việc tăng chi tiêu. "Vì thế, nếu chỉ tốn 200 tỷ nhân dân tệ để tạo ra 1.000 tỷ nhân dân tệ tiêu dùng, tại sao chúng ta không làm?", ông nói.

PBOC thì phủ nhận nguy cơ giảm phát và bảo vệ các chính sách hiện tại. "Khả năng giảm phát hoặc lạm phát trong dài hạn là không có cơ sở", Zou Lan - một quan chức PBOC cho biết trong họp báo tuần trước tại Bắc Kinh.

"Khi các chính sách hỗ trợ tài chính có hiệu lực, tiêu dùng được dự báo tăng tốc và giá cả sẽ quay về mức trung bình của các năm trước ngay trong nửa cuối năm nay", ông khẳng định.

Hà Thu (theo CNN, Reuters)

Tiền vào chứng khoán nhỏ giọt

Sàn HoSE ghi nhận thanh khoản chỉ hơn 6.600 tỷ đồng, thấp nhất kể từ đầu tháng 3, khiến VN-Index giằng co quanh mốc 1.050 điểm.

Chứng khoán biến động, tăng giảm không đều trong thời gian qua khiến nhiều đơn vị phân tích khuyên nhà đầu tư nên cẩn trọng, tập trung cân đối lại danh mục. Diễn biến thị trường hôm nay đúng như những lời khuyến nghị trên.

Buổi sáng, sàn giao dịch TP HCM giao dịch ảm đạm khi dòng tiền đổ về rải rác chỉ hơn 2.300 tỷ đồng. Phiên chiều thu hút nhà đầu tư nhiều hơn nhưng không giúp cải thiện đáng kể. Chốt phiên, thị trường có hơn 6.600 tỷ đồng tổng giá trị giao dịch, giảm gần 32% so với hôm qua. Đây là phiên giao dịch có thanh khoản thấp nhất gần hai tháng qua.

Dòng tiền đổ dồn về nhóm ngân hàng - chứng khoán, bất động sản và công nghiệp. 10 cổ phiếu có thanh khoản trăm tỷ đều rơi vào các nhóm trên, chiếm gần 27% toàn thị trường.

Trong khi đó, thị giá cổ phiếu các nhóm ngành này giằng co liên tục, khiến VN-Index có nhiều rung lắc. Tổng lại, chỉ số đại diện sàn TP HCM hôm nay tăng nhẹ gần 0,3 điểm lên 1.049,25 điểm. Lượng cổ phiếu tăng và giảm khá tương đồng, lần lượt có 179 mã tăng và 176 mã giảm. Trong khi đó, rổ VN30 lại mất hơn 2,5 điểm.

Sắc đỏ xuất hiện dày đặc trên bảng điện nhóm chứng khoán. Các mã HCM, BSI, BVS, FTS, TVS... đều giảm trên 1%.

Ở nhóm ngân hàng, nhiều cổ phiếu có vốn hóa trung bình như TCB, ACB, EIB, VPB đều lùi hơn 0,5% so với giá tham chiếu. Trong đó, theo VNDirect, VPB là cổ phiếu góp mức giảm nhiều nhất cho thị trường. Ngoài ra, thị trường ghi nhận mã PGB mất đến 11,1% thị giá so với hôm qua, dứt chuỗi tăng gần như liên tiếp từ cuối tháng 3 giữa lúc đấu giá nhà băng này đắt khách.

Nhóm bất động sản có diễn biến không cùng chiều, lượng cổ phiếu giảm và cổ phiếu tăng có số lượng gần tương đương nhau. Tuy nhiên thị trường ghi nhận nhiều mã có thanh khoản lớn giảm giá. PDR hôm nay mất 2,2%. NVL tiếp tục giảm hơn 1%. Nhóm này vẫn ghi nhận 5 cổ phiếu tăng trần gồm MH3, NRC, DIH, NDN, NTL nhưng thanh khoản thấp.

Tất Đạt