Lãi thực sự là thế nào?

Nhắc đến thu nhập, chúng ta vẫn biết đến hai loại thu nhập: thu nhập chủ động và thu nhập thụ động. Thu nhập đầu tư tài chính, về cơ bản là một dạng thu nhập thụ động, sử dụng tiền hoặc một tài sản tạo ra nhiều tiền hơn mà không cần bất kỳ nỗ lực lao động hữu hình nào của nhà đầu tư. Bản chất này khiến cho việc đầu tư tài chính trở nên hấp dẫn và dẫn đến nhiều lầm tưởng mà quên mất thực châ không có khoản đầu tư nào mà không đi đôi với rủi ro. Dưới đây, Finhay sẽ xoáy sâu vào bản chất của thứ mà chúng ta hay gọi là “lãi” trong đầu tư

Thu nhập từ đầu tư

Thu nhập đầu tư có thể được chia thành ba dạng: thu nhập từ cổ tức, thặng dư vốn và lãi suất. Các nhà đầu tư thường không để tâm nhiều đến bản chất của ba dạng lợi nhuận này, mà chỉ đơn giản gọi chúng là một khoản “lãi”. Tuy nhiên, ba dạng lợi nhuận này có bản chất khác nhau bởi nguồn gốc của chúng. Mỗi loại đều đi kèm với một mức rủi ro khác nhau. Nếu nắm bắt được bản chất của chúng, nhà đầu tư có thể giảm thiểu rủi ro và đạt được kết quả tốt hơn bằng một danh mục đầu tư đa dạng và hiệu quả hơn

Thu nhập từ lãi suất

Vay và cho vay là một hoạt động không thể thiếu để thị trường thực hiện các chức năng nhất định. Khi người cho vay sẵn sàng cho vay tiền của họ, họ đã hi sinh một cơ hội khác để khoản tiền đó có thể sinh sôi. Sự hi sinh đó, trong kinh tế học, chính là chi phí cơ hội. Để có thể vay tiền, người đi vay cam kết sẽ trả lại tiền gốc cùng với một khoản tăng thêm để đền bù chi phí cơ hội của người cho vay. Khoản đó chính là “Lãi suất” Công ty hoặc tổ chức vay có trách nhiệm trả một khoản lãi nhất định vào thời gian xác định cho người cho vay.

Khi đầu tư vào trái phiếu, nhà đầu tư bản chất là cho vay và sẽ nhận được lãi suất. Lãi tiền gửi tiết kiệm cũng là một dạng lãi suất, chỉ có điều, vào những thời điểm nhất định, ngân hàng cam kết những mức lãi suất khác nhau. Thu nhập từ lãi suất cố định là kết quả của đầu tư rủi ro thấp, tuy nhiên rủi ro thấp không có nghĩa là không có rủi ro. Đôi khi, tốc độ tăng trưởng của lãi suất chậm hơn so với tốc độ lạm phát, giá trị của khoản lãi cũng không còn như kì vọng ban đầu. Lãi suất luôn đi kèm với kì hạn, chính vì vậy, chỉ khi nào đến hạn, bạn mới có thể nhận về tiền lãi và tiền gốc.

Thu nhập từ cổ tức

Khi bạn đầu tư vào một công ty bằng hình thức cổ phiếu, nghĩa là bạn đã có ít nhiều quyền kiểm soát với tư cách một cổ đông. Các cổ đông có thể lựa chọn tham gia vào các công việc của công ty hoặc không, tùy thuộc lựa chọn của họ cũng như bản chất công ty. Ví dụ, trong các công ty TNHH tư nhân, các cổ đông tham gia nhiều hơn trong khi ở các công ty đại chúng, quyền sở hữu và quyền kiểm soát có sự tách biệt nhất định, và các cổ đông thì thụ động hơn.

Nhìn chung, một cổ đông, bên cạnh quyền và nghĩa vụ tham gia vào hoạt động của công ty, còn được hưởng phần lời của họ. Một công ty chắc chắn sẽ tạo ra lợi nhuận hoặc thua lỗ hàng năm. Công ty có nghĩa vụ phải chia khoản lợi nhuận này cho các cổ đông phần lợi tức theo khoản đầu tư của họ. Khoản thanh toán này được gọi là cổ tức. Số tiền mà một cổ đông có thể thu về trong một năm được gọi là thu nhập cổ tức. Có nhiều loại cổ phiếu và theo đó, cổ tức kèm theo từng loai cũng khác nhau.

Cổ tức được xem là một loại thu nhập đến từ hoạt động đầu tư mạo hiểm hơn, vì không có cơ sở nào để khẳng định hoạt động của doanh nghiệp luôn tốt. Doanh nghiệp cũng có thể lựa chọn hình thức trả cổ phiếu bằng tiền hoặc trả bằng cổ phiếu, vừa có thể là lợi hoặc bất lợi cho nhà đầu tư tùy vào thời điểm. Mỗi doanh nghiệp cũng có những đợt trả cổ tức nhất định

Thu nhập từ thặng dư vốn

Loại thu nhập này đến từ sự gia tăng giá trị của một tài sản. Về cơ bản, nó là sự khác biệt giữa giá mua và giá bán của một tài sản.

Sở hữu chứng khoán và thu lời từ việc bán lại nó, chính là thu được lợi nhuận từ thặng dư vốn. Các loại chứng khoán – những giấy tờ có giá như: chứng chỉ quỹ, cổ phiếu, … đều có thể phát sinh thặng dư vốn khi giá tăng giảm trong tương lai. Tương tự với một số tài sản khác như vàng, ngoại tệ, bất động sản …

Thặng dư vốn đòi hỏi một số nỗ lực nhất định để bán tài sản để kiếm lợi nhuận, vì vậy tất nhiên, các hoạt động đầu tư nhằm thu được thặng dư vốn được coi là các hoạt động có tính rủi ro.