Dự án tắc pháp lý chờ tháo gỡ nên không thể triển khai, không có dòng tiền trả nợ, doanh nghiệp bất động sản vẫn khó khăn trong việc tìm lối ra cho tình hình hiện tại.
Xử lý dứt điểm vướng mắc pháp lý
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) cho biết, hầu hết trong số 156 dự án thuộc diện rà soát pháp lý trên địa bàn thành phố đều có tính chất phức tạp, đã được xử lý qua nhiều thời kỳ, vướng mắc do một số quy định pháp luật thiếu tính đồng bộ, thống nhất, hoặc do chưa được pháp luật quy định.
Trong đó, khó xử lý nhất là có những dự án có nguồn gốc đất công do Nhà nước quản lý theo chủ trương sắp xếp, xử lý tài sản công, di dời nhà xưởng ô nhiễm hoặc do thực hiện cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước mà chưa thực hiện đúng, đầy đủ quy trình, thủ tục theo quy định.
Ngoài ra, cũng có nhiều dự án bị vướng do phải rà soát lại việc tính tiền sử dụng đất, tiền sử dụng đất bổ sung dẫn đến bị dừng triển khai thực hiện dự án, bị dừng huy động vốn, bán nhà ở hình thành trong tương lai hoặc bị vướng mắc do việc điều chỉnh quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 để thực hiện chủ trương ưu đãi và chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư đối với các dự án nhà ở xã hội và cả dự án nhà ở thương mại; hoặc việc thực hiện trách nhiệm chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại có quy mô dưới 10 ha phải dành 20% diện tích đất trong dự án để xây dựng nhà ở xã hội được thực hiện nghĩa vụ này bằng tiền…
Ủy ban nhân dân thành phố đã nhiều lần trực tiếp gặp và lắng nghe một số doanh nghiệp trình bày các khó khăn, vướng mắc của các dự án bất động sản, nhà ở thương mại, khu đô thị và có thể nói đến nay đã bước đầu có một số kết quả bước đầu. Đơn cử đó là Uỷ ban nhân dân thành phố đã xem xét và cho phép chủ đầu tư của 5 dự án bất động sản, nhà ở thương mại, khu đô thị mới trong số các dự án bị vướng pháp lý nói trên được huy động vốn 50% số lượng sản phẩm nhà ở hình thành trong tương lai của 5 dự án này để hỗ trợ cho các doanh nghiệp này vượt qua khó khăn.
Tuy nhiên, điều mà các doanh nghiệp mong đợi là Uỷ ban nhân dân thành phố và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền sớm có kết luận dứt điểm giúp tăng nguồn cung nhà ở, tạo được dòng tiền cho các doanh nghiệp và tăng tính thanh khoản cho thị trường, tăng nguồn thu ngân sách nhà nước.
Đề xuất cơ cấu lại thời hạn trả nợ
Các doanh nghiệp hiện nay chịu áp lực rất lớn với câu chuyện không bán được hàng sẽ không có dòng tiền trả nợ ngân hàng và bị chuyển nhóm nợ, nợ xấu, hay là việc xử lý nợ trái phiếu. Cụ thể, các doanh nghiệp bất động sản đang rất mong muốn Ngân hàng Nhà nước (NHNN) xem xét bãi bỏ quy định cấm các tổ chức tín dụng không được mua trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) do các doanh nghiệp phát hành với mục đích tái cơ cấu các khoản nợ hay nói cách khác là đảo nợ.
Theo quan điểm của ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, các ngân hàng thương mại có vai trò rất quan trọng trong việc tham gia xử lý TPDN sắp đáo hạn, nhưng lại không được phép mua lại TPDN do vướng quy định. Quy định trên đang có độ "vênh", không phù hợp với quy định tại Nghị định 65/2022/NĐ-CP đó là mục đích phát hành trái phiếu là để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư, cơ cấu lại nợ của chính doanh nghiệp.
Liên quan đến quy định ngân hàng không được mua trái phiếu do các doanh nghiệp phát hành với mục đích hợp tác kinh doanh, HoREA cũng đề nghị xem xét bỏ đề xuất này vì Nghị định 65 vẫn cho phép doanh nghiệp phát hành trái phiếu để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư hoặc mục đích phát hành trái phiếu theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cũng cho biết văn bản vừa gửi Thủ tướng và NHNN, đề nghị Dự thảo sửa đổi Thông tư 16/2021/TT-NHNN cho phép các ngân hàng thương mại được cho doanh nghiệp phát hành trái phiếu sắp đến hạn có tài sản bảo đảm, có dự án đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất và “trái chủ” được vay tái cấu trúc các khoản nợ trái phiếu sắp đến hạn.
